Gewoon Geniaal (2009)

Toen de journalisten van een Amerikaans consumententijdschrift in 1986 een lijstje wilden opstellen van de vijftig belangrijkste producten die in de vorige eeuw op de markt waren gebracht, moesten ze zich door meer dan 100.000 producten heen werken. Bij de vijftig kleine mirakels die ze overhielden, dingen die in het leven van de gewone Amerikaan een revolutie hadden veroorzaakt, hoorden niet alleen loopschoenen en airconditioning, maar tot veler verbazing ook de tampon, beter bekend als het tampaxrolletje. De uitvinder ervan was vijf jaar eerder overleden. Maar hij zou niet verwonderd zijn geweest over de keuze: nog tijdens zijn leven had hij al op dit soort lijstjes gestaan.

Lees meer

Een van de mooiste momenten uit het leven van synthesizer-pionier Robert Moog was ongetwijfeld die dag in 1990 dat muzikale vrienden hem in Parijs in contact brachten met Leon Theremin. Deze legendarische Rus was toen 94 jaar oud. ‘Het was moeilijk om met hem te praten omdat hij al 50 jaar geen Engels meer had gesproken’, zei Moog. ‘Maar ik was gewoon gelukkig dat ik naast hem kon staan.’ Een definitie van ware liefde. De theremin is het enige muziekinstru ment dat bespeeld wordt zonder het aan te raken.

Lees meer

De jonge ingenieur Hubert Cecil Booth had al enkele jaren aan motoren voor oorlogsschepen van de Royal Navy gesleuteld en het reuzenrad van het Prater in Wenen op zijn krachten genomen, toen hij in 1900 een vreemde uitnodiging ontving. Een Amerikaanse uitvinder gaf in een Londense concertzaal een demonstratie van een revolutionaire methode om met samengeperste lucht vloerkleden schoon te maken. De man liet door het mondstuk van een buis de lucht krachtig in het karpet blazen. Het stof en vuil dat daarbij tevoorschijn kwam, ving hij in een bakje op. Het procedé kon niet verhinderen dat de toeschouwers in dikke stofwolken werden gehuld.

Lees meer

De stethoscoop of hoorbuis waarmee artsen naar de werking van het hart, de longen en zelfs de ingewanden en de bloedstroom kunnen luisteren, is bijna tweehonderd jaar oud. Het statussymbool van de arts heeft de moderne techniek overleefd. De uitvinder ervan heette Laënnec, voluit René Théophile Hyacinthe Laënnec, en hij was van Bretonse afkomst. Zijn vader was een advocaat in Quimper, zijn moeder overleed aan tuberculose toen hij nog maar vijf was. Een oom met een artsenpraktijk in Nantes nam hem onder zijn hoede en gaf hem vanaf zijn dertiende een degelijke medische opleiding. In 1897 liet de arts zijn broer weten dat Théophile het goed deed in Latijn, chemie, natuurkunde, anatomie en lijkopening en dat hij een reeks chirurgische ingrepen al onder de knie had. Hij was toen 16. Geen wonder dat hij zijn medische studie in Parijs vlot kon afmaken.

Lees meer

In 1982 was er nog geen internet, geen world wide web of google, geen e-mail, chatbox of sms. Het BBS heerste nog, het bulletin board system, een voorloper van de huidige nieuwsgroepen, maar dan met modems en analoge telefoonlijnen. In de oertijd van de computer. Het was op zo’n BBS dat Scott Fahlman op 19 september 1982, om 11.44 uur om precies te zijn, zijn idee lanceerde. Op de afdeling computerwetenschappen van de universiteit van Carnegie Mellon in Pittsburgh, waar Fahlman als ‘onderzoeksprofessor’ werkte, was zo’n BBS een belangrijk sociaal instrument. Een plaats waar professoren, docenten en studenten op gelijke voet over belangrijke computerkwesties konden communiceren.

Lees meer

Eind 1963, 30 jaar oud, reisde de Amerikaanse ingenieur Ray Dolby in opdracht van de Unesco door India om er in de ashrams sitarmuziek op te nemen. Hij ergerde zich blauw aan de kwaliteit van de opnamen, waarbij permanent een zacht geruis te horen was. Per bus en per trein reizend naar steden zoals New Delhi en Bangalore keeg hij het idee de opname in twee kanalen te splitsen, een zacht en een luid, en die bij weergave om te keren. Een eenvoudig soort compressie waardoor de luisteraar minder ruis waarneemt.

Lees meer

Hij staat op alle skate-websites, het merk K2 heeft een skatelijn voor kinderen naar hem genoemd en elke geschiedenis van het rolschaatsen begint bij hem. In Engeland is hij een legende. De Amerikanen betuigen hem alle eer in hun nationaal rolschaatsmuseum in Lincoln, Nebraska. Alleen in eigen land is hij niet bekend: Jean-Joseph Merlin uit Hoei. Een ongewone faam voor een Belg, zeker als je weet dat hij in de eerste plaats muziekinstrumenten maakte.

Lees meer

George Eastman kwam uit een gezin dat elke dollar op zijn waarde wist te schatten. Zijn vader stierf toen hij vijf was en zijn moeder bleef achter met twee meisjes, van wie eentje ernstig gehandicapt, en de kleine George. Vanaf zijn veertiende kon hij als loopjongen bij een verzekeringsfirma aan het werk, voor een bedrag van drie dollar per week. Een jaar later vond hij werk als kantoorjongen bij een andere firma, waar hij al gauw polissen leerde opstellen en vijf dollar per week verdiende. Maar ook dat was onvoldoende om het gezin te onderhouden. Hij studeerde ’s avonds boekhouden en in 1874 werd hij als jongste klerk voor vijftien dollar bij een bank in dienst genomen.

Lees meer

Een ritssluiting ziet er complex uit en dat is ze ook. Aan het eerste exemplaar is door opeenvolgende technici 31 jaar gesleuteld en het was de Zweed Sundback die in de Verenigde Staten het avontuur tot een goed einde bracht. Otto Frederick Gideon Sundback studeerde voor elektrotechnisch ingenieur en reisde in 1905, 25 jaar oud, naar de Verenigde Staten waar op dat ogenblik ingenieurs te kort waren. Het eerste wat hij er deed was al zijn voornamen schrappen.

Lees meer

Op 11 oktober 1999, na 144 jaar revolvers te hebben geproduceerd, gooide de Amerikaanse wapenfabrikant Colt de handdoek in de ring. Het bedrijf stopte met de productie van revolvers – niet van andere wapens – nadat 29 Amerikaanse steden processen hadden aangespannen. Ze wilden namelijk een schadevergoeding voor de hoge kosten om misdrijven met vuurwapens te bestrijden, een strategie overgenomen van de succesvolle strijd tegen de tabaksindustrie. ‘Wapenfirma Colt haalt bakzeil’, ‘Rolls Royce van revolvers verdwijnt’, ‘Fabrikant cowboy-revolver zwicht voor wapengekletter’, ‘Colts zullen in de VS niet meer roken’, luidden de mooie titels. Vijf dagen later zei de nieuwe president-directeur dat hij alleen de productielijnen opdoekte van de modellen die hij al jaren niet meer verkocht. Ondanks het groeiend offensief van de antiwapenlobby, de procedures van de steden en de politieke heisa rond wapens doet de uitvinding van Sam Colt het beter dan ooit.

Lees meer