Marcel Grauls

Parijs, maart 1794, de Franse Revolutie is in terreur ontaard. Voor het Comité du Salut Public, waarin het gezag gecentraliseerd is, moet verschijnen: Nicolas-Jacques Conté, portretschilder, scheikundige en ballonvaarder. De man krijgt het bevel op staande voet een uitvinding te doen: ‘De tol die wij Engeland moeten betalen om ons van natuurlijk grafiet te voorzien, is te hoog. De potloden zijn te duur geworden. U heeft een week tijd om ons een nieuw potloodprocedé voor te leggen waarvan de basisgrondstof uit Franse bodem wordt geput.’

Lees meer

Art Fry was een presbyteriaan, wat betekende dat hij elke zondag in zijn kerk een aantal psalmen meezong. Al bijna twintig jaar volgde hij de dienst in de NorthPresbyterian kerk in Saint-Paul, een stad ten oosten van Minneapolis in de Amerikaanse staat Minnesota, en al bijna twintig jaar ergerde hij zich aan het verdwijnen van de bladwijzertjes uit zijn gezangboek. Ging je rechtop staan om te zingen, dan vielen ze eruit, zodat Fry wanhopig op zoek moest naar de juiste psalm.

Lees meer

Johann Friedrich Böttger had als kind al interesse voor alles wat met scheikunde te maken had. Op zijn veertiende deed zijn moeder hem in de leer bij een apotheker in Berlijn, in het hertogdom Pruisen. Hij verkeerde er ook in alchemistische kringen en in 1700, toen hij 18 was, ontstond rond hem het verhaal dat hij goud kon maken, dat hij de steen der wijzen had gevonden. Kennelijk had hij dat in beperkte kring – niet zonder enige vingervlugheid – ook gedemonstreerd. Dat kwam hertog Frederik – vanaf 1701 koning – ter ore en die had goud nodig, veel goud, en hij nam Böttger in dienst. Toen bleek dat de jongeman zijn belofte niet kon waarmaken, sloeg hij, achternagezeten door een legertje van honderd man, op de vlucht richting Dresden, de hoofdstad van Saksen.

Lees meer

Edwin Land, zoon van een schroothandelaar, kreeg zijn eerste ingeving toen hij zeventien was. Hij studeerde aan de universiteit van Harvard en had een weekendje vrijgenomen om New York te bezoeken. Met zijn vrienden wandelend over Broadway werd hij overweldigd door de zee van licht van de neonreclames, de bioscopen en de verblindende koplampen van de auto’s. In een flits bedacht dat hij dat je die verblinding ongedaan moest kunnen maken.

Lees meer

Sinds oktober 2008 staat het vast: bij het afrollen van Scotch tape in een vacuüm komen korte pulsen röntgenstralen vrij die krachtig genoeg zijn om in een seconde een opname van een vinger te maken. Onderzoeker Seth J. Putterman van de universiteit van Californië in Los Angeles noemde het verschijnsel ‘een soort microscopische bliksem’. Hij voerde de experimenten uit met Scotch tape van de firma 3M omdat andere merken het effect in mindere mate of helemaal niet vertonen. Een stuk van het geheim zit ook wel in het kleefmiddel, maar de samenstelling daarvan is een 3M-bedrijfsgeheim. Afplakband is niet getest.

Lees meer

Het idee om met een trein over een lange afstand vrachten en passagiers te vervoeren stamt van de Engelsman George Stephenson, die bij wijze van spreken naast een spoorlijntje werd geboren. Dat gebeurde in 1781 in het Engelse mijndorp Wylam, dat ook vandaag nauwelijks 2000 inwoners telt. Op die lokale spoorlijn waren het de paarden die de vrachten steenkool voorttrokken. In de mijn even verderop waren de stoomketels van James Watt aan het werk om het water uit de mijn weg te pompen.

Lees meer

Eén keer in zijn leven heeft de bescheiden en teruggetrokken Elisha Otis een echte Amerikaanse stunt uitgehaald. Dat was in 1854, nu meer dan 150 jaar geleden. In de grote tentoonstellingshal van Crystal Palace in New York was een groot platform gebouwd. Daarop stonden enkele kisten en vaten en vooral ook een rijzige heer met een baard ter grootte van een sneeuwschop. Hij was gekleed in jacket en had een hoge hoed op.

Lees meer

Zeventien jaar lang had Carl Magee in Tulsa, Oklahoma, een goed lopende advocatenpraktijk gehad toen hij met zijn vrouw en drie kinderen in 1919 in Albuquerque, New Mexico, neerstreek. Zijn vrouw Grace had zwakke longen en moest dringend een droger klimaat opzoeken. Magee was 47 en dacht dat Albuquerque met zijn 15.000 inwoners voldoende advocaten telde. Hij had er altijd van gedroomd een krant uit te geven: ‘Een krant die de complete waarheid zou vertellen, over alles. En dan zou ik zien wat er gebeurde.’

Lees meer

Wallace Hume Carothers, de knapste Amerikaanse chemicus van zijn tijd, schreef in negen jaar laboratoriumwerk een reeks spectaculaire uitvindingen op zijn naam, waaronder ook polymeer 66, de eerste volledig synthetische vezel. Nog voor de nieuwe stof de naam ‘nylon’ kreeg, maakte hij een einde aan zijn leven. Ook de nylonkous kreeg hij nooit onder ogen. Anderhalf jaar na zijn dood, op 27 oktober 1938, maakte de firma Du Pont de Nemours officieel bekend dat ze een bijzondere stof in huis had. Op 15 mei 1940 werden in een nooit geziene verkoopstunt vijf miljoen paar ‘nylons’ in de Amerikaanse warenhuizen te koop aangeboden. Duizenden Amerikaanse vrouwen leverden een ware veldslag om een paar nieuwe kousen te bemachtigen, er vielen net geen doden. In twee uur tijd waren ze uitverkocht.

Lees meer