Plakband

De invloed van een jonge banjospeler op het lakken van tweekleurige auto’s

Richard ‘Dick’ Drew (St. Paul, Minnesota, 22 juni 1899 – Santa Barbara, Californië, 14 december 1980)

Sinds oktober 2008 staat het vast: bij het afrollen van Scotch tape in een vacuüm komen korte pulsen röntgenstralen vrij die krachtig genoeg zijn om in een seconde een opname van een vinger te maken. Onderzoeker Seth J.

Putterman van de universiteit van Californië in Los Angeles noemde het verschijnsel ‘een soort microscopische bliksem’. Hij voerde de experimenten uit met Scotch tape van de firma 3M omdat andere merken het effect in mindere mate of helemaal niet vertonen.

Een stuk van het geheim zit ook wel in het kleefmiddel, maar de samenstelling daarvan is een 3M-bedrijfsgeheim. Afplakband is niet getest.

Dit had Richard ‘Dick’ Drew uit St. Paul, Minnesota, nog moeten meemaken. Hij is de uitvinder van zowel de afplakband als de Scotch tape. Goed, rechtDick Drew (© 3MCo) streeks contact met klanten bracht hem twee keer op een lumineus idee.

Dick Drew groeide op in St. Paul, Minnesota. Hij speelde graag met mechanisch speelgoed, haalde als kind goed werkende horloges uit elkaar en bouwde in de tuin ooit een spoorweg in miniatuur. In zijn tienerjaren interesseerde hij zich voor auto’s, maar niet opmerkelijk meer dan zijn vrienden.

Op school waren wiskunde en scheikunde zijn beste vakken, maar een passie konden ze bij de jonge Richard niet opwekken.

Zijn passie was nu eenmaal banjo spelen, een instrument dat in de jaren twintig in de VS bij elk dansorkest hoorde.

Na de middelbare school verdiende hij wat geld bij twee orkestjes en tegelijk studeerde hij aan de universiteit van Minnesota twee semesters voor ingenieur. ’s Nachts muziek spelen en overdag studeren: hij hield het niet vol.

Hij brak met de universiteit en vond een fulltime baan als muzikant; maar na enige tijd meldde hij zich toch weer voor een schriftelijke cursus werktuigkunde.

Het nieuwe schuurpapier

Vanaf 1921 keek hij uit naar een andere baan.

Tegelijkertijd begon de Minnesota Mining and Manufacturing Company, kortweg 3M geheten, aan de uitbreiding van haar onderzoekslaboratorium. 3M had net een nieuwigheid klaar voor de markt, namelijk waterbestendig schuurpapier, en daarvan moest de kwaliteit worden gecontroleerd. 3M zocht iemand zoals Drew zichzelf had omschreven: dynamisch, ondernemend, trappelend om aan de slag te gaan.

Hij kwam in dienst en kreeg de opdracht in St. Paul spuitlakkerijen te bezoeken, er monsters van het nieuwe schuurpapier uit te delen en de reacties erop te registreren. In die roaring twenties ontstond de rage om auto’s in twee kleuren te schilderen.

Autofabrieken leverden ze in twee kleuren, oudere auto’s werden overschilderd. Spuitlakken in twee kleuren leverde niet alleen in de autofabrieken grote problemen op, in de kleine lakkerijen was het een hel.

De bestaande lak afschuren was een ongezonde, stoffige klus, en bij het herlakken hoorden de kleuren haarscherp te worden afgelijnd. Dat gebeurde met behulp van kranten en al te sterke, ouderwetse kleefmiddelen die verkleuringen veroorzaakten en bij het verwijderen een stuk van de lak afscheurden.

Drew maakte op zeker dag mee hoe een arbeider luid vloekte toen een deel van de nieuwe verf van een glanzende Packard meekwam.

Meer geknoei leidde tot gebruik van meer schuurpapier en dat was goed voor de handel van 3M. Anderzijds, schuurpapier bestond uit een rug, een kleefmiddel en schuurkorrels. Liet je de korrels weg, wat had je dan? Kleefpapier.

Drew, 24 jaar oud en niet meer dan een laboratoriumassistent, ging op zoek naar een materiaal dat kleefde en toch goed te verwijderen was.

Hij begon met gewoon bruin inpakpapier en experimenteerde, wekenlang. Totdat de toenmalige 3M-onderdirecteur William McKnight hem het bevel gaf zijn zoektocht stop te zetten. Het waterbestendige schuurpapier, het allereerste vernieuwende product van 3M, had prioriteit.

Drew stopte wel degelijk. Maar 24 uur later had hij een nieuw idee: crêpepapier als rug! En hij zette zijn experimenten voort, zonder zich van William McKnight iets aan te trekken.

Die kwam op een dag midden in een experiment het laboratorium binnenstappen. Hij keek naar Dick Drew, keek naar wat hij uitvoerde en liep toen gewoon verder. Een paar maanden later had de jongeman een dure machine nodig om zijn afplakband te vervaardigen.

McKnight zei dat er geen geld was. Beneden de honderd dollar mocht Drew op eigen verantwoordelijkheid aankopen doen.

Hij zette een stroom van 99-dollar-aankopen op en toen hij maanden later de machine aan McKnight demonstreerde, bekende hij rouwmoedig hoe hij te werk was gegaan.

Wat McKnight toen dacht, kun je afleiden uit een van zijn managementtheorieën die hij de rest van zijn leven verkondigde en bij 3M toepaste: ‘Als de juiste persoon op het juiste project zit en als hij toegewijd naar een oplossing zoekt: laat hem dan met rust.’

Een glas slechte whisky

3M was een heel vreemd bedrijf. Het was in 1902 opgezet door een arts, een advocaat, de eigenaar van een vleesverwerkend bedrijf en twee spoorwegdirecteuren. De basis van hun financiële samenwerking was een mijn van het korundmineraal die ze hadden gekocht.

En korund leverde de juiste korrels op om perfect schuurpapier te vervaardigen. Tot aan het licht kwam dat een of andere expert zich van mineraal had vergist.

Zodat het bedrijf onverwacht zijn voornaamste grondstof moest aankopen. Binnen de kortste keren zat de mining company die de verkeerde mijn bezat, diep in de schulden. Tegen 1904 kon je met twee aandelen in de plaatselijke saloon maar net een glas slechte whisky kopen, aldus de annalen.

Vandaag zouden ze 340.000 dollar waard zijn. Omdat arbeiders bij het afschuren van de lak loodziekten opdeden, een kwaal die algemeen bekend was en gevreesd werd, kwam een inktproducent in Philadelphia op het idee een waterbestendig schuurpapier te ontwikkelen.

Het water ving het stof op en het schuurpapier ging langer mee. Hij vroeg 3M om een voorraadje schuurkorrels te sturen.

De slimme McKnight stuurde meteen iemand op pad om uit te zoeken waarom die man, ene Francis Okie, die korrels nodig had. McKnight kocht meteen de man samen met zijn patent. Op die manier leerde de jonge Dick Drew de autolakkerijen van St. Paul door en door kennen.

Dat hij aan andere noden van zijn klanten ontbrandde, dat was alleen zijn verdienste.

Zijn eerste leveringen van vijf centimeter brede afplakband op basis van crêpepapier, plakte alleen aan de rand. Je had dan minder kleefmiddel nodig en de tape was ook makkelijker te verwijderen.

Drew maakte mee hoe de tape afviel net toen een arbeider op het punt stond te spuitlakken. ‘Je moet die Schotse (Schotse zuinigheid was spreekwoordelijk) bazen van jou vertellen dat ze meer lijm moeten gebruiken’, gromde hij.

Zo kwam Drew – volgens een nooit officieel bevestigde legende – op het idee zijn nieuwe afplakband Schotse tape te noemen, Scotch tape. Misschien wel het enige product in de geschiedenis dat naar een defect is genoemd. Vanaf 1925 bracht 3M Drews Scotch masking tape op de markt.

Twee jaar was hij ermee in de weer geweest. Het was een onmiddellijk succes.

Cellofaan

Ondertussen had een fabrikant van isolatiemateriaal in St. Paul aan 3M laten weten dat het zocht naar een nieuw, waterbestendig verpakkingsmateriaal. Ze wilden honderd koelwagons voor treinen isoleren. Hoe kon je het isolatiemateriaal tegen vocht afschermen?

De chemiereus Du Pont de Nemours veroorzaakte na 1928 grote ophef met het nieuwe, transparante verpakkingsmateriaal cellofaan.

De dag dat hij zag hoe een onderzoeker een bestelling afplakband in een zak van cellofaan verpakte, vroeg Dick Drew zich af of je op cellofaan een kleefmiddel kon aanbrengen: transparant, waterbestendig – dat zou wat zijn. Net wat hij zocht voor de isolatiefirma.

Ook die combinatie, dat inzicht, was alleen Dick Drews verdienste: het combineren van twee elementen die niet meteen bij elkaar hoorden. In juni 1929 arriveerde de eerste lading van honderd meter cellofaan. De eerste van vele ladingen.

Het was aartsmoeilijk de lijm gelijk te verspreiden en het cellofaan scheurde al te makkelijk.

Drew kwam op het idee eerst een deklaag op het cellofaan aan te brengen, en dan pas het kleefmiddel. Op 8 september 1930 kwamen de eerste rolletjes Scotch cellophane tape van de pers. Ze zaten nog in blikken doosjes, om te verhinderen dat de lijm te snel opdroogde.

De afrolhouder dateert van twee jaar later.

De isolatiefirma had inmiddels een andere oplossing gevonden. De nieuwe tape kon wel dienen voor de sluiting van de cellofaanverpakking van bakkers, kruideniers en slagers. Maar door de techniek van sluiting met lichte verhitting, viel ook een deel van die klanten weg.

Net in die dagen gleden de Verenigde Staten weg in de diepste crisis van hun geschiedenis: de Grote Depressie.

En wat bleek: met die cellofaantape, de gewone plakband, kon je alle mogelijke defecten verhelpen: kapot speelgoed, gescheurde bladzijden in een boek, versleten bankbiljetten, kleren; boeren plakten de tape op eieren die scheurtjes vertoonden.

Advertenties toonden vrouwen die een paraplu plakten of een jongedame die hopeloos verstrikt zat in een hoop touw om een cadeautje in te pakken.

Het woord ‘Scotch’ stond nu voor ‘zuinig’ en ‘efficiënt’, een gedroomde merknaam.

In een tijd dat de Amerikaanse economie in elkaar stortte, dat duizenden banken en bedrijven op de fles gingen, verdriedubbelde 3M zijn omzet. In 1943 richtte Drew het ‘laboratorium voor productfabricatie’ op waarvan hijzelf directeur werd.

Hij legde de basis voor wat 3M vandaag is: omzet 25 miljard dollar, 80.000 werknemers. En vooral: 900 soorten plakband. Drews motto was: ‘Koppel 3M op een creatieve manier aan de noden van de klant.’

In 1962 ging hij met pensioen. Hij had toen 30 patenten op zijn naam staan. Hij trok zich terug in het zonnige Santa Barbara, Californië, waar hij in 1980, 81 jaar oud, overleed. Twee jaar eerder was hij opgenomen in de Minnesota Inventors Hall of Fame.

Op 4 mei 2007 volgde de nationale Inventors Hall of Fame.

Nauwelijks een jaar later kwam professor Seth Putterman met het verhaal dat zeer kleine röntgenstraalpulsen van die ‘Schotse’ plakband wonderlijke toepassingen kenden.

Ze kunnen bijvoorbeeld de ‘moeheid’ aan het licht brengen van composietmaterialen die almaar meer in vliegtuigen en auto’s worden gebruikt. Ze vertonen namelijk geen zichtbare zwakte, ook niet net voor ze breken. De schrandere banjospeler uit St.

Paul had het niet kunnen geloven.