Marcel Grauls – Pagina 17

Neon

Hoe de zoon van een Franse, tegen officieel onderwijs gekante leraar, lucht vloeibaar maakte, het neonlicht uitvond alsook een krachtige bom vervaardigde waarmee hij eigenhandig boven België bijna de Duitse keizer van het leven beroofde. Hoe hij er een fortuin doorjoeg om een idee van Jules Verne te verwezenlijken en daarna in de ban van Hitler geraakte. Zodat een rechter hem naderhand tot levenslang veroordeelde, waarna hij in de cel zijn vak – het uitvinden – gewoon voortzette, waarmee hij de indruk wekte niet goed bij zijn hoofd te zijn en na drie en een half jaar, op zijn tachtigste, op vrije voeten kwam. En nog tien jaar met uitvinden doorging.

Lees meer

MP3

Niemand verwacht nog dat moderne uitvindingen het werk van één persoon zijn. Niettemin geldt de Duitse ingenieur Karlheinz Brandenburg als dé uitvinder van het digitale muziekformaat mp3. Brandenburg verwijst altijd naar zijn hele team aan het Fraunhofer Instituut in Erlangen; hij spreekt vaak van ‘wij’ en in 2000 ver- deelde hij een prijs van 250.000 euro onder zijn veertig medewerkers.

Lees meer

Mobiele telefoon

Toen Martin Cooper, de uitvinder van de draagbare telefoon, de voorloper van de gsm, drie jaar oud was, zag hij hoe oudere jongens met een vergrootglas en zonnestralen papier in brand staken. Daar was hij helemaal ondersteboven van. Stiekem sloeg hij een fles stuk en probeerde met de bodem ervan zijn eigen vergrootglas te maken. Hij haalde als kind klokken uit elkaar en soms kreeg hij ze nog gerepareerd ook. Martin Cooper groeide op in een ruige buurt van Chicago, waar hij naar de technische school ging. Zijn vriendjes in de afdeling metaalbewerking hadden als hoogste ideaal het smeden van een mooie boksbeugel. Cooper studeerde verder elektriciteit aan de technische hogeschool en toen hij hiermee klaar was, brak net de Koreaanse oorlog uit. De jaren 1950 tot 1953 bracht hij als ingenieur op oorlogsschepen door.

Lees meer

Microchip

Jack Kilby, de man die meer dan vijftig jaar geleden de computerchip uitvond, was bijna twee meter groot, fors gebouwd en hij loenste een beetje achter zijn dikke brilglazen. Hij kwam uit de landbouwstaat Kansas, maar werkte zijn halve leven in Texas. Misschien dat hij daarom wat traag sprak en al zijn antwoorden begon met ‘well…’ en dan lange tijd helemaal niets zei. ‘The Humble Giant’, zo noemden zijn collega’s hem, de Bescheiden Reus.

Lees meer

Melkpak

Eind maart of begin april publiceert de Londense Times elk jaar een lijst van de duizend rijkste Britten. Voor de Rausings – Zweden die in de jaren tachtig om belastingredenen de wijk naar Groot-Brittannië namen – moet het altijd weer een vervelend moment zijn geweest. Als eigenaars van de verpakkingsgigant Tetra Pak slaagden ze er wonderwel in onbekend te blijven. Behalve dan op dat ene netelige moment per jaar. Gad en Hans Rausing stonden in de jaren negentig onafgebroken in de Britse topdrie. Zij waren het die in 1994 voor het eerst de Queen van de eerste plaats verdrongen.

Lees meer

Mauve

Vóór William Perkin op het toneel verscheen, kwamen kleuren alleen uit de natuur voort, uit stenen, planten of dieren. De kleurstoffen waren schaars, duur en niet wasbestendig; alleen rijke mensen konden zich kleuren veroorloven. William Perkin was op die memorabele dag in 1856 nog maar achttien jaar oud, maar hij was wel al drie jaar student aan het Londense Royal College, de jongste student die de universiteit ooit had gekend.

Lees meer

Magnetron

September 1940. Londen wordt op klaarlichte dag wekenlang door Duitse vliegtuigen gebombardeerd. De Britten hebben in hoog tempo radarinstallaties – een eigen spitstechnologische uitvinding – aan boord van honderden RAFtoestellen geïnstalleerd en aan de oostkust, van Aberdeen tot Southampton, de eerste keten van radarstations aangelegd. Snel wordt duidelijk dat de lange radiogolven laag vliegende toestellen niet kunnen traceren. Hals over kop worden microgolfradars ontwikkeld. Het hart daarvan is een gecompliceerde vacuümbuis, een magnetron. De Britten hebben er meer nodig dan ze zelf kunnen produceren en kloppen aan bij de Amerikaanse bondgenoten, die op dat ogenblik nog niet in de oorlog verwikkeld zijn.

Lees meer

Luchtfotografie

Het woord ‘nadarhek’ of ‘nadarafsluiting’ heeft Vlaanderen gehaald bij de Franse avonturier, karikaturist, schrijver, fotograaf en ballonvaarder Nadar, het pseudoniem van Gaspard-Félix Tournachon. De man woonde en werkte in de negentiende eeuw in Parijs. Vlamingen kennen het woord, de Nederlanders niet; Franstalige Belgen kennen het als ‘barrière Nadar’, de Fransen niet. Een zuiver Belgisch woord.

Lees meer

Luchtband

Er bestaan heel mooie foto’s van de oude John Boyd Dunlop uit 1920, als hij tachtig jaar oud is. Hij zit kaarsrecht op zijn fiets, gekleed in een deftig zwart pak. Hij draagt een vreemd afgeplatte hoed en zijn lange witte baard wordt door de wind in twee helften gescheiden. Zo kregen de Dubliners in die jaren de uitvinder van de luchtband te zien. Hij was toen twee keer in zijn leven welgesteld geweest en was nu weer arm. In de stad hield hij een kleine stoffenwinkel open. Zijn enige zoon, voor wie hij indertijd de luchtband had ontworpen, was al lang dood. En hij wist dat velen met zijn merknaam een fortuin zouden verdienen. In die wetenschap stierf hij enkele maanden later.

Lees meer

Loopschoenen

Adi Dassler werd als Adolf Dassler in 1900 geboren in Herzogenaurach in Frankenland, het noorden van Beieren. Het stadje stond vooral bekend om zijn productie van vilten pantoffels. De grootste fabriek telde meer dan zevenhonderd werknemers. Een van hen was Christoph Dassler, Adolfs vader. Vader Dassler had al een van zijn zonen als schoenmaker laten opleiden en stond erop dat Adolf het bakkersvak leerde.

Lees meer