Babybuggy

Het verband tussen een Spitfire-vliegtuig en een kinderwagen

Owen Finlay Maclaren (Saffron Walden, 1907 – Barby, 13 april 1978)

Wat wil het zeggen als een mens uit de beroemde Schotse familieclan Maclaren stamt? Bijvoorbeeld dat Andrew Maclaren, de vader van Owen Finlay Maclaren, toen hij bij het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog in militaire dienst moest, aan de kazerne kwam voorgereden in een Rolls-Royce.

Bovendien had hij zijn butler mee. Jammer genoeg overleed hij enkele maanden later aan tyfus. Zodat we nooit zullen weten waarmee hij de wereld nog had willen verbazen.

Zijn zoon Owen was bij zijn vaders overlijden nog maar zeven jaar oud. Ook hij voelde zich kennelijk tot het leger aangetrokken. Vele jaren werkte hij als testpiloot en vervolgens kwam hij op de ontwerpafdeling van de luchtmacht terecht.

Nog vóór de Tweede Wereldoorlog was hij daar betrokken bij het uittekenen van de vermaarde Spitfires, de gevechtsvliegtuigen die tijdens de Battle of Britain de Luftwaffe moesten counteren.

Owen Maclaren was rechtstreeks verantwoordelijk voor de ontwikkeling van een pitfirelandingsgestel dat tegen de wind in kon dalen en opstijgen. In 1942 vond hij een apparaat uit waarmee een Spitfire het kon redden ook nadat een kogel de radiator had doorboord.

Hij deed daarbij veel kennis op inzake lichte materialen, lichte structuren die makkelijk een compleet vliegtuig konden dragen, en die vooral heel netjes konden worden opgevouwen om in het vliegtuig te verdwijnen.

Elke piloot kan bevestigen dat een goed landingsgestel even belangrijk is als een goede motor.

Na de oorlog stichtte hij samen met zijn vriend Bill Andrews de firma Andrews Maclaren, die vooral onderdelen voor vliegtuigen produceerde. Een eenvoudig consumentenproduct was een picknickstoel met de naam Gadabout, die je als een paraplu kon openen dichtklappen.

Maclaren had in de loop der jaren goed geld verdiend.

Hij kocht in Northamptonshire, even ten zuiden van Rugby, een grote boerderij uit de vijftiende eeuw en knapte ze mooi op. Om van een rustige oude dag te genieten ging hij op zijn 55ste met pensioen. Hij had een zoon en een dochter. Het toeval wilde dat zijn dochter Janet getrouwd was met een directeur van de Amerikaanse luchtvaartmaatschappij Panamerican Airlines. Janet kreeg een dochtertje en moest vanuit de halve wereld met het vliegtuig naar Groot-Brittannië reizen. De klassieke kinderwagen maakte dat reizen lastig.

Opa Maclaren was in de wolken als hij in zijn dorpje Barby met zijn eerste kleinkind in een kinderwagen op stap kon gaan. Maar het wagentje was onhandig en log. Het liep zo stroef dat de oude ontwerper in hem weer wakker werd.

Als hij zijn kennis van landingsgestellen nu eens op zo’n wagentje overbracht, zo vroeg hij zich af.

Babybuggy-patentaanvraag 1965Aangemoedigd door Janet en haar man ging Owen in de verlaten paardenstallen van zijn boerderij aan de slag. Tegen 1965, hij was toen 57 jaar, had hij een prototype klaar. Het was om te beginnen zeer licht.

Owen had net zoals in de luchtvaart, met een frame van aluminium buizen gewerkt. Het wagentje woog niet meer dan drie kilogram. Bovendien had hij een mechanisme voorzien waarmee je het net zoals een landingsgestel of een paraplu open en dicht kon klappen.

Dat was de eerste babybuggy.

Buggy was oorspronkelijk de benaming voor een licht karretje met één paard of een open autootje. Maclaren, die wel wat van patenten afwist, vroeg op 20 juli 1965 octrooi aan. Twee jaar later had hij in zijn stallen duizend stuks gefabriceerd.

Nu konden de babybuggy’s eindelijk de markt op. Owen Maclaren, die had gedacht van een rustige oude dag te genieten, werd door het succes overspoeld.

Tegen 1976 had hij – met de hulp van onder meer twintig vrouwen uit het dorp – 600.000 stuks geproduceerd waarvan de helft voor de buitenlandse markt.

Ook de Engelse koningin was door de buggy zozeer gecharmeerd dat ze de uitvinder begin 1978 met een adellijk lintje vereerde. Maclaren overleed enkele maanden later.

De Financial Times citeerde later een van zijn managers die zich nog herinnerde hoe Maclaren ter gelegenheid van het zilveren jubileum van de koningin, alle werknemers op een vrije dag had getrakteerd en zelf kratten champagne had aangesleept: ‘He was a smashing old man.’

‘Meer een ingenieur dan een zakenman’, zei een andere werknemer. ‘Ik twijfel eraan of hij een zakelijke strategie had. Hij vond vooral voldoening in het feit dat hij iets nuttigs had uitgevonden dat voor de streek werkgelegenheid creëerde.’

Na Maclarens dood veroverde het rare kinderwagentje, dat eigenlijk een vertimmerd onderstel van een Spitfire is, met miljoenen stuks de hele wereld. Zoon en dochter Maclaren deden de firma in 1988 van de hand.