axel

afkorting van Axel-Paulsen-sprong, draaiende sprong bij het kunstrijden op de schaats

Naar de Noorse schaatser Axel Paulsen (Oslo 18551938).

Paulsen beheerste de schaatssport in de jaren tachtig van de negentiende eeuw. Legendarisch werd de wedstrijd in Oslo tussen Axel Paulsen en twee Nederlandse uitdagers, Renke van der Zee en Benedictus Kingma, die in 1885 een wedstrijd over drie Engelse mijl aangingen.

Paulsen won overweldigend, namelijk met 425 meter voorsprong. Een evenement dat in het Noorse lied ‘Axel Paul-
sens schaatsgalop’ is vereeuwigd. Tot in 1921 baatte Paulsen in Oslo een kruidenierszaak uit.

Paulsen lanceerde onder meer de zeer herkenbare kurkentrekkersprong. De enkelvoudige axel (uit 1882) bestaat uit anderhalve draai of 540 graden; de dubbele axel is een sprong met tweeënhalve draai of 900 graden en werd voor het eerst in 1948 uitgevoerd door de Amerikaan Dick Button.

De driedubbele, voor het eerst gesprongen door Vern Taylor in 1978, telt drieënhalve draai of 1260 graden. De axel is de enige sprong waarbij de figuurschaatser voorwaarts afstoot.

Andere sprongen die de naam van een schaatser dragen zijn de lutz, naar de Oostenrijker Alois Lutz, de salchow, naar de Zweedse kampioen Ulrich Salchow en de rittberger, naar de Duitser Werner Rittberger.