Marcel Grauls

‘Mijn levensgeluk ligt in mijn zaken,’ zei hij ooit. ‘Ik kan voor mijzelf een volslagen en absoluut einde voorzien, maar niet voor mijn bedrijf. Daar heeft men ruimte om te ademen, te groeien, zich te ontplooien, en de mogelijkheden zijn onbegrensd. Men kan naar landen als Kongo gaan, en organiseren en nog eens organiseren, en heel grote dingen bereiken. Maar ik ben niet in zaken om het geld alleen. Ik houd niet van geld als zodanig, en dat heb ik nooit gedaan. Ik ben in zaken omdat zaken voor mij het leven zelf betekenen. Zij stellen mij in staat iets uit te richten.’

Lees meer

Underberg, het bruine 20-milliliterflesje met bitterlikeur, kwam 150 jaar geleden ter wereld in Rheinberg, een stadje aan de Benedenrijn, even ten noorden van Duisburg. De man die het bedacht wou een unieke drank creëren die er ook nog uniek uitzag. De samenstelling ervan werd en wordt strenger geheimgehouden dan die van CocaCola en Heinz ketchup. Liefhebbers in de hele wereld drinken er samen dagelijks een miljoen flesjes van leeg.

De stichter van de firma, Hubert Underberg, was 9 toen zijn vader in 1826 stierf. Zijn moeder dreef een winkel in koloniale waren en een kleine azijnfabriek. Zij had grote plannen met haar zoon en stuurde hem op zijn twaalfde naar Luik om Frans te leren. Zijn leerjaren bracht hij door in firma’s en banken in Amsterdam, Rotterdam en vooral Antwerpen. In deze laatste stad ontdekte hij de gewoonte om de smaak van jenever met een scheutje kruidenextract te verzachten.

Lees meer

Earl Silas Tupper werd als zoon van een kleine boer geboren in Berlin, New Hampshire. Zijn moeder exploiteerde een klein pension en zijn vader Earnest bedacht allerlei spullen om het werk op de boerderij en in de serres te vereenvoudigen. Op een daarvan, een geraamte om kippen te reinigen, kreeg hij een patent. Earl had het uitvinden dus duidelijk van zijn vader. Na zijn middelbare studie bleef hij werken in de serres van zijn ouders. Volgens de annalen was hij vast van plan nog voor zijn dertigste zijn eerste miljoen dollar te verdienen.

Lees meer

Op een industrietentoonstelling in Tokio in 1890 raakten de welvarende bezoekers geïrriteerd door een jonge, armoedig uitziende boerenpummel die zich elke keer als een toestel werd gedemonstreerd, brutaal door de menigte wrong om met zijn neus over de machine te gaan hangen. Een deftig heerschap vond het op zeker ogenblik welletjes en vertelde de jongeman dat hij maar beter kon opstappen en niet meer moest terugkomen.

Lees meer

Het moment suprème dateert van 1908 in de Zwitserse stad Bern. Emil Baumann had een reis naar Frankrijk gemaakt en had als presentje voor zijn Zwitserse baas, suikerbakker Theodor Tobler, een paar stukken Montélimar-noga meegebracht. Nog diezelfde avond doken de twee mannen de keuken in om er in de kookpannen van mevrouw Tobler te experimenteren met noga-ingrediënten – amandelnoten, honing en suiker – gecombineerd met melkchocolade. Het resultaat sloeg zo aan dat Tobler een patent moest nemen om het tegen namaak te beschermen.

Lees meer

Op het einde van zijn leven leek Singer erg op de Belgische koning Leopold ii: een struise man met lange witte baard die heerszuchtig de wereld in kijkt. Op een foto uit 1870, vijf jaar voor zijn dood, zit hij samen met zijn vrouw Isabella, drie kinderen en twee gouvernantes in het park van het ‘krankzinnig extravagante’ huis dat hij in het Engelse Torquay had laten bouwen. Het hele gezelschap ziet er weliswaar deftig uit, maar het kan niemand ontgaan dat de drie vrouwen opvallend somber kijken. In de entourage van Isaac Merrit Singer, wereldheerser in de naaimachineindustrie, viel niet te lachen.

Lees meer

Johann Jacob Schweppe werd als zoon van Conrad Schweppe in 1740 geboren in het Hessische Witzenhausen, ten oosten van Kassel. Volgens een volksraadpleging telde het plaatsje destijds 1460 inwoners. Vier gezinnen droegen de naam Schweppe. Witzenhausen is vandaag een stad van 20.000 inwoners met vele oude gebouwen, gedeeltelijk nog uit de zestiende eeuw. Daar in de Liebfrauenkirche werd Jacob Schweppe op 16 maart 1740 gedoopt. Zijn ouders vonden hem te zwak voor het boerenwerk en gaven hem op zijn elfde mee aan een rondreizende ketellapper. Die stond ervan versteld hoe snel de jongen het repareren van ketels en pannen onder de knie had. Hij bracht hem terug naar zijn ouders en zei dat hij het zonde vond de jongen onder zijn niveau te laten werken. Hij gaf hun de raad hem bij een zilversmid in de leer te laten gaan. Zo gezegd, zo gedaan. De zilversmid stond al evenzeer te kijken van het talent van de jongen en vond dat hij moeilijker werk aankon, bij een juweelzetter bijvoorbeeld. En ook hier boekte de jonge Jacob succes.

Lees meer

In het najaar van 1874, nauwelijks zeven jaar nadat hij het product had uitgevonden dat intussen wereldwijde faam genoot, werd het Nestlé te veel. Hij zocht en vond meteen kopers die hem een miljoen Zwitserse frank boden. Hij aarzelde. Toen ze er nog een schitterende koets en een span paarden bovenop deden, nam hij het bod aan. Op 5 maart 1875 werd de koop gesloten. Hij verkocht alles: zijn bedrijf, zijn klanten, het exclusieve gebruik van zijn naam, de geheime samenstelling van zijn uitvinding, het allerlaatste aandeel, alles. Samen met zijn vrouw leidde hij voortaan een rustig bestaan in Montreux en Glion. De Nestlés hadden geen kinderen. Op 7 juli 1890 overleed hij in Montreux waar op het kerkhof zijn graf vandaag nog te vinden is. Henri Nestlé: honderd jaar later is zijn naam nog altijd verbonden aan het grootste voedingsconcern ter wereld.

Lees meer

Waarom zaten in de rechtercolbertzak van Josef Neckermann altijd muntstukken? Omdat hij iedere werknemer met een goed idee bij wijze van ritueel een mark placht toe te stoppen. Ook zijn twee zonen bijvoorbeeld, die dit niet prettig vonden. Ze konden wel op een baantje in het bedrijf van hun vader rekenen, maar ze kregen absoluut niet de kans om uit zijn schaduw te treden. De anekdote typeert de selfmade ondernemer Neckermann, die bij zijn dood in 1992 werd gehuldigd als een ‘symbool van het Duitse Wirtschaftswunder.’ Neckermann macht es möglich was zijn beroemdste reclameslogan geweest.

Lees meer

Mac (Maurice) en zijn jongere broer Dick (Richard) McDonald waren allebei in de 20 toen ze in 1930 de Amerikaanse staat New Hampshire verlieten om hun geluk aan de westkust te beproeven. Ze hadden geen zin om in de voetsporen van hun vader te treden die zijn hele leven als voorman in een schoenfabriek had gewerkt en in 1929, bij het uitbreken van de economische crisis, werkloos was geworden. De ene na de andere schoenen wolfabriek in en rond New Hampshire werd gesloten, het magische Californië bood de gelegenheid een nieuw leven te beginnen. Ze streken neer waar ze dachten dat ze de beste kansen hadden : in Hollywood. Ze konden aan de slag als toneelknechten, voornamelijk bij eenmansshows en bij slapsticks waarin Ben Turpin de hoofdrol speelde. De opkomende filmindustrie bracht hen op het idee een bioscoop te openen in het naburige Glendale.

Lees meer